Kontakt skóra do skóry to jeden z ważniejszych momentów po porodzie. Kiedyś nikt się nad tym nie zastanawiał. Kobieta po urodzeniu dziecka od razu brała go w ramiona. Bliski kontakt matki z dzieckiem był naturalnym etapem porodu. Potem medycyna rozwinęła się , porody przeniosły się do szpitali, nastąpiła lawina medykalizacji porodu i… kontakt skóra do skóry została odebrany.
Dziś już wiemy, że kontakt skóra do skóry jest bardzo ważnym elementem porodu i w trakcie jego dzieją się niesamowite rzeczy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca minimum dwugodzinny i nie przerwany kontakt skin to skin po porodzie. Standard Organizacyjny Opieki Okołoporodowej obowiązujący od stycznia 2019 również taki kontakt zaleca:
„Bezpośrednio po urodzeniu należy umożliwić dziecku nieprzerwany kontakt z matką „skóra do skóry”, który będzie trwał co najmniej 2 godziny po porodzie. W tym czasie należy zachęcać matkę do rozpoznania momentu, kiedy dziecko jest gotowe do ssania piersi, a także obserwować matkę i dziecko, kontrolując cechy dobrego przystawienia i pozycji przy piersi, a w razie potrzeby zaoferować pomoc. Kontakt ten może być przerwany w sytuacji wystąpienia zagrożenia życia lub zdrowia matki lub noworodka, odnotowanego w dokumentacji medycznej.„
Cały Standard Organizacyjny Opieki Okołoporodowej przeczytacie TUTAJ.
Zalety kontaktu skóra do skóry
- Pierwszy kontakt mamy z dzieckiem. Zaczyna wtedy nawiązywać się więź mamy z dzieckiem. Jeżeli z jakiegoś powodu mama nie może uczestniczyć w kontakcie skóra do skóry, tę rolę przejmuje ojciec.
- Wpływa na termoregulacje dziecka. Pomaga utrzymać mu odpowiednią temperaturę. Stąd nie ma powodu, aby ubierać dziecko wcześniej.
- Pozytywnie wpływa na gospodarkę hormonalną matki i dziecka.
- W trakcie kontaktu skin to skin zaczyna się karmienie piersią. Maluszek po porodzie sam jest w stanie dopełznąć do sutka będąc na brzuchu mamy („breast crawl”). Dziecko otrzymuje wtedy pierwsze mleko mamy (siarę), bogate w wiele fantastycznych związków.
- Uspokaja dziecko. Zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa.
Wady kontaktu skóra do skóry
Kontakt skóra do skóry nie ma żadnych wad. Nawet po cesarskim cięciu może być praktykowany, jeżeli matka nie miała podanego znieczulenia ogólnego. W takim przypadku dziecko do kangurowania może jak najbardziej dostać ojciec dziecka lub inna wyznaczona przez mamę osoba. Zaleca się aby kontakt skin to skin matki z dzieckiem po cesarskim cięciu wykonywanym przy znieczuleniu ogólnym odbył się nie później niż do 24 godzin po porodzie.
Jak wygląda prawidłowy kontakt skóra do skóry
Prawidłowy kontakt skóra do skóry po porodzie powinien być nieprzerywany i trwać minimum 2 godziny. Dziecko nie może być w tym czasie myte, ubierane czy zabierane od mamy. Ocena dziecka w skali Apgar może jak najbardziej odbywać się na brzuchu mamy. Badanie przez neonatologa, jeżeli jest konieczne, również może odbywać się na brzuchu mamy. Aby zapewnić dziecku i mamie komfort, wystarczy przykryć ich kocem, ręcznikiem itd.
Kiedy kontakt skóra do skóry można przerwać
- Jeżeli dziecko wymaga interwencji medycznej ze względu na problemy zdrowotne.
- Gdy matka dziecka potrzebuje interwencji medycznej, wymagającej znieczulenia ogólnego.
- Jeżeli matka nie chce skorzystać z kontaktu skóra do skóry.
Kiedy kontaktu skin to skin NIE można przerywać
- Aby zważyć, zmierzyć, umyć i ubrać dziecko. Na te procedury będzie czas później.
- Aby kobieta urodziła łożysko.
- Przy zszywaniu krocza po porodzie.
- Podczas zszywaniu rany po cesarskim cięciu (chyba, że kobieta znajduje się pod znieczuleniem ogólnym).
- Aby dziecko zostało zbadane, jeżeli nie wykazuje oznak nieprawidłowości.
Kontakt skin to skin jest niesamowicie ważny. Warto o nim wiedzieć. Warto z jego dobra korzystać.
Olga Vitoš
https://www.who.int/elena/titles/review_summaries/early-skin-contact/en/
https://www.rodzicpoludzku.pl/Porod/Pierwsze-spotkanie-z-dzieckiem-najwazniejsza-godzina.html